༄༅། །རྒྱལ་པོ་མཆོག་དང༌། ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཚོགས་ཆུང༌། སྤུན་གྲོགས་ཕོ་མོ་ལྷན་རྒྱས་བཅས་ལ། ད་ཉིན་ངོས་རང་འདི་གར་ཁྱེད་རྣམ་པའི་སར་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་བསྟོད་ལེན་པར་ཡོང་རྒྱུ་བྱུང་བར་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང༌། ཁྱེད་རྣམ་པས་བོད་ནས་ཡོང་བའི་གྲྭ་པ་སྙོམ་ཆུང་ཞིག་ལ་གལ་ཆེའི་གཟེངས་བསྟོད་འདི་འདྲ་ཞིག་གནང་བ་དེས་ངོས་རང་ལ་ཆེ་མཐོང་གི་ཚོར་བ་དང༌། སེམས་འགུལ་གཏིང་ཟབ་ཐེབས་བྱུང༌། ངོས་རང་དམིགས་བསལ་ཅན་གྱི་མི་ཞིག་མིན་ནའང་གཟེངས་བསྟོད་འདིས་ངོས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། འཕགས་བོད་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་གཞན་ཕན་དང༌། བྱམས་པ། སྙིང་རྗེ། འཚེ་བ་མེད་པ་བཅས་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཉམས་ལེན་ཅི་ཐུབ་བྱེད་བཞིན་པ་འདི་ངོས་འཛིན་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་མནར་གཅོད་འོག་ཚུད་པའི་སྐྱེ་བོ་སྤྱི་དང༌། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང༌། རང་དབང་གི་དོན་དུ་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་བཀའ་དྲིན་ཚད་མེད་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་གཟེངས་བསྟོད་འདི་བཞིན་དང་ལེན་ཞུ་གི་ཡོད། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལག་ལེན་བརྒྱུད་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་ལམ་སྲོལ་དེང་དུས་ཡོད་པ་འདི་ཉིད་གསར་གཏོད་གནང་མཁན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་རྡི་ལ་གུས་བཏུད་ཆེད་གཟེངས་བསྟོད་འདི་དང་ལེན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་རྣམ་ཐར་གྱིས་ང་ལ་བསླབ་བྱ་དང་སེམས་འགུལ་ཐེབས་མྱོང༌། ལྷག་པར་དུ་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ངོས་ཀྱི་ཡུལ་མི་བོད་མི་ཕོ་མོ་ས་ཡ་དྲུག་པོའི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་གཟེངས་བསྟོད་ཞུ་གི་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས། ཁོང་ཚོས་རང་གི་མི་རིགས་དང༌། རིག་གཞུང་ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གཏོར་བཤིག་གི་ལས་འགུལ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་བཞིན་གནས་ཡོད། གཟེངས་བསྟོད་འདིས་བདེན་པ་དང༌། སྙིང་སྟོབས། སེམས་ཤུགས་བཅས་ལག་ཆར་བཟུང་སྟེ་བོད་ཡུལ་བཅིངས་བཀྲོལ་གཏོང་ཐུབ་རྒྱུའི་ང་ཚོའི་ཡིད་ཆེས་ཡང་སྐྱར་སྲ་བརྟན་དུ་ཕྱིན་ཡོད། ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་འདྲ་ཞིག་ནས་ཡོང་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་གཞི་རྩ་ང་ཚོ་ཚང་མ་འགྲོ་བ་མི་ཡིན་པ་གཅིག་གྱུར་ཡིན་ཅིང༌། ཚང་མས་བདེ་བ་འབྱུང་ཐབས་དང་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོར་གཞིའི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་དགོས་མཁོར་སེམས་ཁུར་ཡོད་པ་ཡག་གཅིག་གྱུར་ཡིན། མི་སྒེར་སོ་སོ་དང་མི་སྡེ་གཉིས་ཀའི་ཆ་ནས་རང་དབང་དང་མདུན་ལམ་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུའི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་དབང་དགོས་འདོད་ཡོད་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རང་གཤིས་ཡིན་ཅིང༌། ཤར་ཡོ་རོབ་ནས་ཨ་ཕེ་རི་ཀའི་བར་དང་འཛམ་གླིང་ས་ཁུལ་གང་སར་གནས་སྟངས་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་པ་འདིས་དེའི་རྟགས་མཚན་གསལ་པོ་བསྟན་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་ནང་འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་དམངས་གཙོ་དགོས་འདུན་གྱི་ལས་འགུལ་བརྩམས་པ་དེ་དག་ལ་ཡ་ང་སྙིང་རྗེ་བྲལ་བའི་དྲག་ཤུགས་ཀྱིས་དྲག་གནོན་བྱས་ནའང༌། མང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་རྣམས་ལ་གྲུབ་འབྲས་མ་ཐོན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་གི་མེད། གང་ལགས་ཤེ་ན། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ནང་རང་དབང་དགོས་པའི་སེམས་ཤུགས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་དེ་སྐྱར་གསོ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་ཅིང༌། དེ་འདྲའི་རང་དབང་གི་སེམས་ཤུགས་དེ་དག་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་མང་པོར་ཁྱབ་འཕེལ་འགྲོ་བཞིན་པར་སོང་ནུས་ཤུགས་དེ་ལས་རྒྱ་ནག་གཡོལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་གི་སློབ་ཕྲུག་སྙིང་སྟོབས་ཅན་རྣམས་དང༌། ཁོང་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་དང༌། འཛམ་གླིང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་གདོང་གཤིས་བསྟན་པ་རེད།
སླར་ཡང་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་ནང་བོད་དུ་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཁྲིམས་གཅོད་ཞིབ་བཤེར་སར་བོད་མི་གང་འཚམས་ལོ་ངོ་བཅུ་དགུ་བར་བཙོན་འཇུག་བྱ་རྒྱུའི་ཁྲིམས་གཅོད་བྱས་འདུག དེ་ནི་ད་ཉིན་གྱི་མཛད་སྒོ་འདིའི་སྔོན་དུ་མི་དམངས་ལ་བསྡིགས་ར་སྐུལ་བ་ཞིག་ཡིན་ཚོད་འདུག ཁོང་ཚོའི་ནག་ཉེས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་གཅིག་པུ་དེ་ནི་བོད་མི་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་དགོས་འདུན་གཅེས་པའི་བོད་ཡུལ་རང་དབང་རང་བཙན་འདོད་པ་དེ་ཡིན། འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ཐམ་པའི་བཙན་དབང་རིང་ང་ཚོའི་མི་དམངས་ནས་དཀའ་སྡུག་ཇི་ལྟར་མྱངས་པ་རྣམས་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆའི་ཐོག་ཞིབ་གསལ་འཁོད་ཡོད། ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་དེ་ནི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་རེད། ང་ཚོའི་རྩ་དོན་དེ་བཞིན་དྲང་བདེན་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། འཚེ་བས་འཚེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྣོན་མ་སྤེལ་བ་ཙམ་ལས་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་རྒྱུ་མེད་སྟབས། ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་འཚེ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཞིག་ཏུ་གནས་དགོས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ང་ཚོའི་མི་དམངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མཚམས་ཆོད་ཡོང་ཐབས་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལའང་སྡུག་བསྔལ་མི་ཡོང་བའི་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
དམིགས་ཡུལ་འདི་ལྟར་འཛིན་ཏེ་ངོས་ནས་དུས་སྐབས་མང་པོར་བོད་རྒྱའི་དབར་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་བྱས་པ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལོར་ངོས་ནས་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང༌། ཞི་བདེ་སྐྱར་གསོ་སླད་དམིགས་བཀར་གྱིས་ཞི་བའི་གྲོས་འཆར་དོན་ཚན་ལྔ་བཏོན་པ་ཡིན། དེའི་ནང་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་འཚེ་བ་མེད་པའི་བསྟི་གནས་ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དང༌། ཕྱི་སྣོད་རང་བྱུང་གི་བཀོད་པ་དང༌། ནང་བཅུད་སྐྱེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཞི་མཐུན་དུ་གནས་པའི་གནས་མཆོག་ཅིག་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་ཡང་ཚུད་ཡོད།
སྔ་ལོ་ངོས་ནས་སི་ཏྲས་སི་སྦག་ཏུ་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་འཆར་དེའི་སྐོར་འགྲེལ་བཤད་ཞིབ་ཕྲ་བྱས་ཡོད། ངོས་ཀྱི་མི་དམངས་འགའ་ཤས་ཀྱིས་ངོས་ནས་བསྟུན་མཁས་ཆེ་དྲགས་པའི་སྐྱོན་ཆ་མཐོང་གི་ཡོད་ཀྱང༌། ངོས་རང་གིས་དུས་ཚོད་དེ་ཚོར་བཏོན་པའི་བསམ་ཚུལ་རྣམས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་ཞིང༌། རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད། བསམ་ཚུལ་དེ་ཚོའི་ནང༌། ང་ཚོས་བསམ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཕམ་ཁ་ལེན་ཡོད་ནའང༌། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་ལན་འདེབས་བྱས་མེད། གལ་སྲིད་གནས་སྟངས་འདི་མུས་ལ་འགྱུར་བ་མ་བྱུང་ན། ང་ཚོའི་ལངས་ཕྱོགས་སྐྱར་དུ་བསམ་གཞིགས་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད།
བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་འབྲེལ་ལམ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཕན་ཚུན་འདྲ་མཉམ་དང༌། བརྩི་བཀུར། ཡིད་ཆེས། གཉིས་ཕན་བཅས་ཀྱི་རྩ་དོན་གཞི་རྩར་བཞག་དགོས་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༨༢༣ གྱི་སྐབས་སུ་བོད་རྒྱའི་དབུ་ཁྲིད་མཁས་མཛངས་ཅན་རྣམས་ནས་ཆིངས་ཡིག་གཏན་འབེབས་གནང་དོན། བོད་བོད་ཡུལ་ན་སྐྱིད། རྒྱ་རྒྱ་ཡུལ་ན་སྐྱིད། ཅེས་པ་བོད་ཀྱི་རྟེན་གཙོ་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་མདུན་གྱི་རྡོ་རིང་ལ་འཁོད་པ་དུས་ད་ལྟ་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པར་སོང་རྩ་དོན་དེ་དག་ཀྱང་གཞི་རྩར་བཟུང་དགོས་པ་ཡིན། ངོས་རང་ནང་པའི་གྲྭ་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། འགྲོ་བ་མིའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ནང་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་སེམས་འཁུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་རྫོགས་རྨོངས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་ང་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཅིང༌། སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་གཅིག་པུའི་བདེ་སྐྱིད་དང༌། འདོད་བློ་ཁེངས་པ་ཡོང་བའི་ཆེད་གཞན་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བཟོ་གི་ཡོད་ན་ཡང༌། བདེ་སྐྱིད་དངོས་འབྲེལ་ནི་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང༌། ཆོག་ཤེས་ཀྱི་སྟེང་ནས་འབྱུང་དགོས། ཡིད་ཀྱི་བདེ་བ་དང་ཆོག་ཤེས་ནི་གཞན་ཕན་གྱི་ཀུན་སློང་དང༌། བྱམས་པ། སྙིང་རྗེ་བཅས་གོང་སྤེལ་དང༌། རྨོངས་པ། རང་གཅེས་འཛིན། འདོད་སེམས་བཅས་སྤོང་བའི་ཐོག་ནས་འབྱུང་དགོས།
དེང་སྐབས་ང་ཚོར་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་རྙོག་དཔེར་ན། དྲག་པོའི་འཐབ་རྩོད་དང༌། རང་བཞིན་འབྱུང་ཁམས་གཏོར་བཤིག་དབུལ་ཕོངས། བཀྲེས་སྐོམས་ལ་སོགས་པ་ནི་འགྲོ་བ་མིས་བཟོས་པའི་དཀའ་ངལ་ཤ་སྟག་ཡིན་ཞིང༌། དཀའ་རྙོག་དེ་རྣམས་འགྲོ་བ་མིས་འབད་བརྩོན་དང༌། གོ་རྟོགས། སྤུན་ཟླའི་འདུ་ཤེས་བཅས་སྤེལ་པའི་སྒོ་ནས་སེལ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ང་ཚོ་ཕན་ཚུན་དབར་དང་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་འགན་ཁུར་ལེན་པའི་བསམ་བློ་སྤེལ་དགོས། ངོས་རང་ལ་མཚོན་ན། རང་གི་དགྲ་བོར་བརྩི་སའི་སེམས་ཅན་ལ་ཡང་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་དགོས་པར་བཤད་པའི་བྱམས་སྙིང་གི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་བསྐྱེད་པར་རང་གི་ནང་ཆོས་འདིས་ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཡང༌། ཆོས་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བོ་ཚང་མས་སེམས་བཟང་པོ་དང་སྤྱིའི་འགན་འཁུར་གྱི་བསམ་བློ་གོང་སྤེལ་གཏོང་ཐུབ་པར་ང་ཡིད་ཆེས་ཡོད།
ང་ཚོའི་མི་ཚེའི་ཐོག་ཚན་རིག་གི་ནུས་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་ཆོས་དང༌། ནང་སེམས་ཀྱིས་ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མི་ཡིན་པའི་གནས་ལུགས་དེར་དྲན་སྐུལ་གཏོང་བའི་སྒོ་ནས་བྱེད་ལས་དེ་བས་ཆེ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས། དེ་གཉིས་དབར་འགལ་ཟླ་མེད་ཅིང༌། དེ་གཉིས་གཉིས་ཀས་གཅིག་གི་བརྒྱུད་གཅིག་ཤེས་པར་ང་ཚོར་གོ་དོན་གལ་ཆེ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད། ཚན་རིག་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་གཉིས་ཀས་ང་ཚོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་གནས་ལུགས་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པའི་སློབ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ནས་ཛ་དྲག་སེམས་འཁུར་བྱེད་པའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་ལག་ལེན་ངེས་བསྟར་དགོས་ན་གནད་དོན་འདི་དག་ཤེས་རྟོགས་མ་བྱས་ཐབས་མེད་ཡིན།
ངའི་ཡིད་ཆེས་ལ་ཆོས་ལུགས་ཁག་ཚང་མས་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱོད་བཟང་དང༌། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་བདེ་སྐྱིད་སྤེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་གཅིག་གྱུར་ཡིན། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་མི་འདྲ་བ་ཡོང་སྲིད་ཀྱང༌། བསྒྲུབ་བྱའི་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་གྱུར་ཡིན།
ང་ཚོ་དུས་རབས་འདིའི་བཅུ་ཕྲག་མཐའ་མའི་ནང་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་བདེ་བར་འཚོ་གནས་བྱས་པའི་སྔ་མོའི་ཡ་རབས་སྤྱོད་བཟང་རྩ་ཆེ་དེ་དག་གིས་སླར་ཡང་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་དེ་ད་ལྟའི་དུས་རབས་འདི་ལས་བདེ་སྐྱིད་ཆེ་བ་དང༌། མི་རྣམས་སེམས་པ་བཟང་བ་ཞིག་བཟོ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད།
ངོས་ནས་ང་ཚོར་སྡུག་སྦྱོང་གཏོང་མཁན་དང༌། ང་ཚོའི་གྲོགས་པོ་ཚང་མའི་ཆེད་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་རྒྱུར། ང་ཚོ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་གོ་རྟོགས་དང་བརྩེ་སེམས་བརྒྱུད་འཛམ་གླིང་འདི་ལས་བཟང་བ་ཞིག་གསར་སྐྲུན་ཐུབ་པ་དང༌། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ང་ཚོས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་ཐུབ་པའི་སྨོན་ལམ་ཞུ་གི་ཡོད། ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ནོར་ཝེལ་རྒྱལ་ས་ཨ་སོ་ལོ་ནས་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ལ།།
